5 bệnh truyền nhiễm ở mèo mà Sen nên lưu ý

Mèo là loài vật rất dễ mắc các bệnh truyền nhiễm nếu không được chăm sóc và tiêm phòng đầy đủ. Nếu không được phát hiện sớm, một số bệnh có thể gây biến chứng nghiêm trọng, thậm chí đe doạ đến tính mạng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu top 5 bệnh truyền nhiễm ở mèo điển hình, nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và cách lây lan để bảo vệ sức khoẻ mèo cưng tốt nhất.

1. Bệnh FIP ở mèo (FIP)

1.1 Bệnh FIP là gì?

Bệnh viêm phúc mạc truyền nhiễm ở mèo (Feline Infectious Peritonitis - FIP) là căn bệnh do coronavirus ở mèo (FCoV) gây ra. Hầu hết các trường hợp nhiễm FCoV chỉ gây tiêu chảy nhẹ, nhưng trong 1 số trường hợp hiếm hoi, virus này có thể đột biến trong cơ thể mèo, dẫn đến bệnh FIP - 1 dạng bệnh gây tử vong cao và chưa có thuốc chữa hoàn toàn.

Bệnh này thường xảy ra ở mèo dưới 2 tuổi, mèo có hệ miễn dịch suy yếu hoặc mèo sống trong môi trường đông đúc như trại mèo, nhà nuôi nhiều thú cưng. FIP thường có 2 dạng:

• FIP thể ướt: Dạng này khá nguy hiểm, gây tích dịch trong khoang bụng hoặc ngực khiến mèo khó thở.

• FIP thể khô: Gây tổn thương ở các cơ quan nội tạng như gan, thận, não mà không có dịch tích tụ rõ ràng.

Bệnh viêm phúc mạc truyền nhiễm do coronavirus ở mèo (FCoV) gây ra

1.2 Dấu hiệu nhận biết

Dấu hiệu bệnh FIP ở mèo khá đa dạng và có thể bị nhầm lẫn với nhiều bệnh khác. Tuy nhiên, 1 số dấu hiệu phổ biến bạn có thể tham khảo như:

Dấu hiệu chung (cả 2 thể FIP ướt và khô):

• Mèo sốt dai dẳng, không đáp ứng với thuốc hạ sốt.

• Mèo lờ đờ, giảm hoạt động, kém ăn, sụt cân nhanh chóng.

• Lông xơ xác, kém bóng mượt.

• Mắt có biểu hiện viêm màng bồ đào, thay đổi màu sắc hoặc có dịch vàng trong mắt.

Dấu hiệu của FIP thể ướt:

• Bụng mèo to bất thường do tích dịch.

• Khó thở, thở gấp do tràn dịch ở khoang ngực.

• Xuất hiện dịch vàng trong khoang bụng khi chọc hút dịch.

Dấu hiệu của FIP thể khô:

• Co giật, mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng.

• Viêm não, mèo có biểu hiện thần kinh như run rẩy hoặc liệt nhẹ.

• Vàng da đi kèm vàng mắt do tổn thương gan.

1.3 Nguyên nhân gây ra

Bệnh FIP xuất phát từ coronavirus ở mèo, 1 loại virus phổ biến trong quần thể mèo. Khi virus này đột biến trong cơ thể, nó trở nên cực kỳ nguy hiểm, tấn công hệ miễn dịch mèo và gây viêm nhiễm nghiêm trọng.

Bên cạnh đó, cũng có 1 số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm FIP ở mèo:

• Mèo có hệ miễn dịch yếu như mèo con, mèo già, mèo mắc bệnh nền.

• “Boss” sống trong môi trường đông đúc.

• Căng thẳng, stress kéo dài, thay đổi môi trường sống hay bị nhốt quá nhiều.

• 1 số dòng mèo có nguy cơ mắc FIP cao hơn, đặc biệt là mèo Bengal, mèo Anh lông dài, mèo Ba Tư.

Bụng mèo phình to khi bị FIP do tích dịch

1.4 Hình thức lây lan

FIP không lây trực tiếp từ mèo này sang mèo khác như các bệnh truyền nhiễm khác. Thay vào đó, virus FCoV (tiền thân của FIP) có thể lây qua phân, nước bọt, đồ dùng chung.

Đường lây chính:

• Mèo khoẻ mạnh hít hoặc nuốt phải virus FCoV khi dùng chung khay cát, bát ăn, bát nước với mèo nhiễm bệnh.

• Mèo mẹ có thể truyền FCoV cho mèo con qua tiếp xúc hàng ngày.

Một số lưu ý về loại bệnh này:

• Virus có thể tồn tại vài ngày trong môi trường khô ráo.

• Trong môi trường ẩm ướt, virus có thể sống đến vài tuần

• Không phải tất cả “boss” nào nhiễm FCoV đều phát triển thành FIP.

• Chỉ khoảng 5-10% mèo nhiễm FCoV có nguy cơ phát triển thành bệnh FIP.

• Việc vệ sinh môi trường sống, khay cát và đảm bảo dinh dưỡng tốt sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

2. Giảm bạch cầu ở mèo FPV

2.1 Bệnh giảm bạch cầu ở mèo là gì?

Bệnh giảm bạch cầu ở mèo (Feline Panleukopenia Virus - FPV) là 1 bệnh truyền nhiễm do parvovirus ở mèo gây ra. Đây là 1 trong những bệnh có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt ở mèo con dưới 6 tháng tuổi hoặc mèo chưa được tiêm phòng. Trong môi trường ngoài trời, loại virus này có thể sống từ 1-2 năm. Trong chuồng trại, virus có thể tồn tại hàng tháng trời ngay cả khi không có mèo bệnh. 

Đặc biệt, chất khử trùng thông thường không tiêu diệt được virus FPV, chỉ có dung dịch nước tẩy Javel chưa NaClO mới có thể diệt được virus này. 

Tại sao bệnh này nguy hiểm?

• FPV tấn công vào tuỷ xương, ruột non và hệ miễn dịch, khiến cơ thể mèo suy kiệt nghiêm trọng.

• Mèo mắc bệnh sẽ bị suy giảm bạch cầu, làm giảm khả năng chống chọi với nhiễm trùng.

• Bệnh tiến triển rất nhanh, có thể khiến mèo tử vong trong vòng 24-48 giờ sau khi xuất hiện triệu chứng nặng.

Những bé mèo như thế nào sẽ dễ mắc bệnh?

• Mèo con dưới 6 tháng tuổi do hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh.

• Mèo chưa được tiêm phòng FPV.

• Mèo đã già, mèo có hệ miễn dịch yếu và có bệnh nền.

• Mèo sống trong môi trường đông đúc, mất vệ sinh.

Bệnh giảm bạch cầu là bệnh truyền nhiễm do parvovirus ở mèo gây ra

2.2 Dấu hiệu nhận biết

Bệnh FPV thường có biểu hiện khá giống với bệnh Parvo ở chó. Các triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng, nhưng khi bệnh tiến triển, mèo sẽ có các dấu hiệu đặc trưng như:

Giai đoạn đầu (1-2 ngày sau nhiễm virus):

• Sốt cao 40-41 độ C, mèo lờ đờ, ít vận động.

• Chán ăn, bỏ ăn, mất nước.

• Lông mèo dựng đứng, thô ráp.

Giai đoạn toàn phát (2-5 ngày sau nhiễm virus):

• Nôn mửa liên tục, dịch nôn có màu vàng hoặc bọt trắng.

• Tiêu chảy nặng, phân lỏng, có thể lẫn máu hoặc có mùi hôi thối.

• Mèo mất nước nghiêm trọng, da mất độ đàn hồi.

• Sụt cân nhanh chóng, có thể gầy rộc chỉ trong vài ngày.

• Bụng căng cứng, đau đớn khi sờ vào.

• 1 số bé mèo còn bị run rẩy, co giật do nhiễm độc toàn thân.

• Nếu mèo mẹ mắc FPV trong thời kỳ mang thai, mèo con sinh ra có thể bị dị tật não (teo tiểu não), khiến chúng mất thăng bằng, đi đứng loạng choạng hoặc run rẩy suốt đời.

Lưu ý quan trọng: Nếu mèo có dấu hiệu nôn mửa, tiêu chảy nặng, cần đưa đến bác sĩ thú y ngay lập tức. FPV tiến triển rất nhanh, việc trì hoãn điều trị có thể gây tử vong trong vòng 24-48 giờ.

Mèo nôn mửa liên tục khi bị FPV

2.3 Nguyên nhân gây ra

Bệnh FPV do parvovirus ở mèo gây ra, đây là 1 loại virus cực kỳ bền vững trong môi trường, có thể tồn tại từ vài tháng đến vài năm trên bề mặt vật dụng, chuồng trại và đất.

Bên cạnh đó, cũng có 1 số yếu tố khiến mèo dễ nhiễm bệnh như:

• Chưa tiêm phòng FPV, vacxin là cách phòng bệnh hiệu quả nhất.

• Tiếp xúc với mèo bệnh hoặc đồ dùng của mèo bệnh như bát ăn, khay cát, ổ ngủ,...

• Môi trường sống đông đúc, chật chội, mất vệ sinh.

• Mèo con bú sữa mẹ mắc bệnh, khiến virus truyền từ mẹ sang con.

2.4 Hình thức lây lan

FPV là 1 trong những virus lây lan mạnh nhất trong quần thể mèo. Mèo có thể nhiễm bệnh qua:

• Liếm lông, ăn hoặc uống nước có chứa virus.

• Virus tồn tại trong phân, nước tiểu, nước bọt của mèo bệnh.

• Virus có thể bám trên quần áo, giày dép, tay người và lây sang mèo khác.

• Mèo mẹ nhiễm FPV trong thai kỳ, virus có thể tấn công thai nhi, gây sảy thai, chết lưu hoặc dị tật thần kinh.

>> Xem thêm: Chi phí chữa bệnh giảm bạch cầu ở mèo là bao nhiêu?

3. Bệnh suy giảm miễn dịch FIV

3.1 Bệnh suy giảm miễn dịch FIV là gì?

Bệnh suy giảm nhiễm dịch ở mèo (FIV - Feline Immunodeficiency Virus) là 1 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus suy giảm miễn dịch gây ra. Bệnh này tương tự HIV ở người, nhưng chỉ ảnh hưởng đến mèo và không lây sang con người.

FIV nguy hiểm như thế nào?

• FIV tấn công hệ miễn dịch, khiến mèo dễ mắc các bệnh nhiễm trùng khác.

• Bệnh có giai đoạn ủ bệnh dài, có thể từ vài tháng đến vài năm, mèo mắc bệnh có thể không có triệu chứng rõ ràng ngay lập tức.

• Khi bệnh tiến triển đến giai đoạn cuối, mèo sẽ bị suy kiệt, viêm nhiễm toàn thân và tử vong.

Những bé mèo như thế nào sẽ dễ mắc bệnh?

• Mèo đực chưa triệt sản, đặc biệt là mèo hoang hoặc mèo hay đánh nhau.

• Mèo sống chung với mèo bệnh.

• Mèo chưa tiêm phòng, có hệ miễn dịch yếu.

Bệnh FIV do virus suy giảm miễn dịch gây ra

3.2 Dấu hiệu nhận biết

Bệnh FIV có thể tiến triển âm thầm trong nhiều năm, nên rất khó phát hiện sớm. Các triệu chứng thường xuất hiện theo 3 giai đoạn:

Giai đoạn 1: Giai đoạn cấp tính (2-6 tuần sau khi nhiễm virus):

• Sốt cao 39-40 độ C.

• Sưng hạch bạch huyết, có thể sờ thấy cục nhỏ dưới cổ, nách, bẹn.

• Mệt mỏi, biếng ăn, tiêu chảy nhẹ hoặc nôn mửa.

Giai đoạn 2: Giai đoạn tiềm ẩn (từ vài tháng đến vài năm):

• Mèo có thể hoàn toàn bình thường hoặc chỉ bị ốm nhẹ theo đợt.

• Tuy nhiên, hệ miễn dịch đã bị suy giảm dần theo thời gian.

Giai đoạn 3: Giai đoạn cuối (hội chứng suy giảm miễn dịch):

• Sút cân nghiêm trọng, cơ thể gầy gò.

• Nhiễm trùng nặng, kéo dài, đặc biệt là ở miệng, da, đường hô hấp.

• Viêm miệng mãn tính, loét nướu, viêm lợi, chảy máu nướu, miệng có mùi hôi.

• Mắt mờ, lờ đờ, chảy nước mắt liên tục.

• Mèo bị tiêu chảy kéo dài và khó điều trị.

• Rụng lông, da bong tróc, dễ nhiễm nấm.

• 1 số bé mèo có biểu hiện co giật, thay đổi hành vi do tổn thương hệ thần kinh.

Bệnh suy giảm miễn dịch khiến mèo chảy nước mắt liên tục

3.3 Nguyên nhân gây ra

Bên cạnh nguyên nhân chính do virus FIV gây ra, cũng có những yếu tố khác làm tăng nguy cơ nhiễm FIV như:

• Mèo cắn nhau khi đánh nhau với bé mèo khác bởi virus có nhiều trong nước bọt.

• Giao phối với mèo bệnh.

• Mèo con có mẹ bị FIV, tuy nhiên tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang con khá thấp.

• Dùng chung bát ăn, chậu nước, đồ vệ sinh cá nhân với mèo bệnh (tuy ít phổ biến).

3.4 Hình thức lây lan

FIV chủ yếu lây qua vết cắn sâu khi mèo đánh nhau. Đây là con đường lây lan phổ biến nhất vì virus FIV có nhiều trong nước bọt. Mèo đực chưa triệt sản có nguy cơ nhiễm cao hơn do thường xuyên đánh nhau để tranh giành lãnh thổ.

Virus FIV không tồn tại lâu bên ngoài cơ thể mèo, không giống như virus FPV hay virus dại, FIV chỉ lây khi có tiếp xúc trực tiếp giữa mèo với nhau. 

4. Bệnh dại ở mèo

4.1 Bệnh dại ở mèo là gì?

Bệnh dại là 1 căn bệnh truyền nhiễm ở mèo rất nguy hiểm, gây ra bởi virus Rabies thuộc họ Rhabdoviridae. Đây là căn bệnh ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương của mèo, gây rối loạn hành vi, tê liệt và tử vong.

Bệnh dại ở mèo rất nguy hiểm bởi khi phát bệnh, mèo sẽ chết sau 7-10 ngày. Và đặc biệt là không có cách chữa trị, mà chỉ có thể phòng ngừa bằng vacxin.

Bệnh dại là căn bệnh truyền nhiễm ở mèo rất nguy hiểm gây ra bởi virus Rabies 

4.2 Dấu hiệu nhận biết

Sau khi nhiễm virus dại, mèo sẽ trải qua 3 giai đoạn bệnh với các triệu chứng khác nhau. Sau đây là 1 số dấu hiệu mèo bị dại mà bạn cần nên biết.

Giai đoạn 1: Giai đoạn ủ bệnh (2-8 tuần):

• Mèo chưa có triệu chứng rõ ràng nhưng đã mang virus.

• Có thể thay đổi hành vi nhẹ, trở nên dè dặt, nhút nhát hoặc hung dữ hơn.

• Sốt nhẹ, bỏ ăn, thích trốn trong góc tối.

Giai đoạn 2: Giai đoạn kích động (3-7 ngày):

• Mèo trở nên hung dữ bất thường, dễ cắn người hoặc vật nuôi khác.

• Chảy nhiều nước dãi, khó nuốt.

• Đồng tử giãn to, phản ứng kém với ánh sáng.

• Sợ nước, sợ ánh sáng, có thể cắn xé đồ vật vô cớ.

• Kêu gào liên tục, chạy nhảy không kiểm soát.

Giai đoạn 3: Giai đoạn liệt (2-4 ngày trước khi chết):

• Tê liệt cơ hàm, miệng há nhưng không thể khép lại.

• Mèo không thể ăn uống, chảy nước dãi liên tục.

• Tê liệt chân, không thể đi lại, sau đó lan đến toàn thân.

• Hôn mê, suy hô hấp và tử vong.

4.3 Nguyên nhân gây ra

Bệnh dại do virus Rabies gây ra, chủ yếu lây truyền qua vết cắn, cào của động vật mắc bệnh. Bên cạnh đó, cũng có 1 số yếu tố làm tăng nguy cơ khiến mèo nhiễm bệnh dại như:

• Tiếp xúc với chó, mèo hoang, đặc biệt là những bé chưa tiêm phòng dại.

• Bị động vật hoang dã như cáo, dơi, chồn, sóc, chuột cắn hoặc tiếp xúc với nước dãi của chúng.

• Sống trong khu vực có dịch bệnh dại mà không được tiêm phòng.

• Chủ nuôi không tiêm vacxin phòng dại đầy đủ.

Mèo trở nên hung dữ và trốn tránh mọi thứ khi bị nhiễm dại

4.4 Hình thức lây lan

Như đã đề cập, bệnh dại chủ yếu lây qua vết cắn của động vật bị nhiễm bệnh. Virus dại có nhiều trong nước dãi của động vật bệnh, xâm nhập qua vết thương hở, niêm mạc mắt, mũi, miệng.

Một số con đường lây nhiễm dại có thể kể đến như: liếm vào vết thương hở, mắt mũi miệng của mèo bệnh. Ăn thịt động vật nhiễm bệnh chưa nấu chín kỹ (hiếm gặp).

Đặc biệt, virus dại có thể lây từ mèo sang người, vì thế, sau khi bị mèo cào hoặc cắn, bạn cần rửa vết thương ngay với xà phòng và tiêm vacxin phòng dại trong vòng 24 giờ.

5. Bệnh viêm đường hô hấp do Herpesvirus (FVR)

5.1 Bệnh FVR là gì?

Bệnh viêm đường hô hấp do Herpesvirus ở mèo (Feline Viral Rhinotracheitis - FVR) là 1 bệnh nhiễm trùng đường hô hấp trên Feline Herpesvirus type-1 (FHV-1) gây ra. Đây là 1 trong những tác nhân chính gây cảm lạnh ở mèo, đặc biệt nguy hiểm đối với mèo con, mèo già và mèo có hệ miễn dịch yếu.

Bệnh này sẽ ảnh hưởng chủ yếu đến mũi, họng, khí quản và mắt của mèo. Hơn nữa, bệnh này không thể chữa khỏi hoàn toàn bởi virus có thể tồn tại tiềm ẩn trong cơ thể mèo sốt đời và tái phát khi mèo căng thẳng.

Cấu tạo của Herpesvirus gây viêm đường hô hấp ở mèo

5.2 Dấu hiệu nhận biết

Các triệu chứng của bệnh FVR thường xuất hiện sau 2-5 ngày kể từ khi nhiễm virus.

Triệu chứng ban đầu (giai đoạn nhẹ):

• Hắt hơi liên tục, có thể kéo dài nhiều ngày.

• Chảy nước mũi, nước mắt, ban đầu có màu trong suốt, sau đó chuyển đục hoặc có mủ.

• Ho nhẹ, khó thở, sốt nhẹ, uể oải, chán ăn.

Triệu chứng nặng:

• Viêm kết mạc mắt, có ghèn mắt dày, đỏ, có thể loét giác mạc.

• Sốt cao trên 39 độ, mất nước, suy nhược cơ thể.

• Mèo thở khò khè, miệng há khi thở do nghẹt mũi nặng.

• Viêm loét mũi, viêm họng, có thể chảy máu.

• Viêm phổi nếu virus xâm nhập sâu vào phổi.

• Có thể gây mù loà nếu không điều trị sớm.

• Viêm xoang mãn tính, khiến mèo hắt hơi và chảy nước mũi kéo dài suốt đời.

5.3 Nguyên nhân gây ra

Bệnh FVR do Feline Herpesvirus type-1 (FHV-1) gây ra, chủ yếu xâm nhập bằng cách:

• Xâm nhập qua mắt, mũi, miệng khi tiếp xúc với dịch tiết của mèo bệnh.

• Sau khi xâm nhập, virus tấn công vào tế bào niêm mạc đường hô hấp và gây viêm nhiễm.

• Tiếp xúc với mèo bệnh, đặc biệt trong môi trường nuôi nhiều mèo.

• Hệ miễn dịch yếu, thường gặp ở mèo con, mèo già, mèo có bệnh nền.

• Căng thẳng, stress khiến virus tái phát ở mèo mang mầm bệnh tiềm ẩn.

• Không tiêm phòng đầy đủ làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

• Môi trường bẩn, ẩm thấp, thông gió kém tạo điều kiện cho virus phát triển.

Mèo bị viêm kết mạc mắt khi bị viêm đường hô hấp

5.4 Hình thức lây lan

Virus FHV-1 rất dễ lây lan giữa các cá thể mèo với nhau. Chủ yếu lây qua các con đường chính như:

• Mèo tiếp xúc với dịch tiết của mèo bệnh khác.

• Hít phải virus trong không khí khi mèo bệnh hắt hơi hay ho.

• Dùng chung khay ăn, khay nước, đồ chơi với mèo bệnh.

• Lây từ mèo mẹ sang mèo con qua sữa hoặc tiếp xúc gần.

• Virus này có thể tồn tại trên bề mặt đồ vật trong 24 giờ, và con người có thể vô tình mang virus qua quần áo, tay, giày dép.ệ

Bệnh truyền nhiễm ở mèo có thể đe dọa tính mạng nếu không được phát hiện sớm. Để bảo vệ mèo cưng, hãy tiêm phòng đầy đủ, giữ vệ sinh sạch sẽ và theo dõi sức khoẻ của các bé thường xuyên. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, đừng chủ quan với sức khỏe của mèo cưng,và đừng quên theo dõi các bài viết hữu ích khác của PETKIT các “sen” nhé.

>> Xem thêm: Có nên cạo lông cho mèo vào mùa hè không?

>> Xem thêm: Nên nuôi giống mèo nào? Top 10 giống mèo đẹp, dễ nuôi nhất hiện nay